ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI

Tek bir vergi türü üzerinden birden fazla vergi alınmasına ilişkin olarak tanımlanan çifte vergilendirme, vergilendirmede en önemli madde olan vergi konusu olan durumun veya uygulamanın bir defa olacak şekilde vergilendirilmesi olduğundan hukuk yönünden sorunlu bir durumdur. Ancak buna karşın bazı durumlarda aynı vergi durumunun veya uygulamasının birden fazla kez vergilendirme olayı ile karşı karşıya kalmışlığı bulunmaktadır. Günümüzde çifte vergilendirme aynı vergi otoritesi tarafından uygulanabildiği gibi farklı vergi otoriteleri tarafından da uygulanabiliyor.

Aynı vergi otoritesi tarafından çifte vergilendirme durumu, aynı vergi konusunun ülke içerisinde birden fazla vergi yükümlülüğü alanına girmesi ya da merkezi idare ve yerel yönetimlerin aynı faaliyet üzerinden farklı vergiler tahsil etmeleridir. Farklı otoriteler tarafından uygulanan çifte vergi ise birden fazla devletin aynı vergi konusunu vergileme kapsamı içerisine dahil etmesinden dolayı kaynaklanabilmektedir. Bu durum genel olarak bir kişinin bir ülkede yaşaması, bir başka ülkede ticari faaliyet yürütmesi ya da orada bir mülk sahibi olmasından dolayı ortaya çıkabilmektedir. Bu durum ile ilgili bir durum ise çok uluslu şirket kazançlarının vergilendirilmesi hususunda görülmektedir. Bu sebeple de günümüzde devletler arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları gerçekleştirilmektedir.

Çifte vergilendirmenin önlenebilmesi amacı ile devletler arasında gerçekleştirilen anlaşmalar çerçevesinde bir ülkede ödenen vergilerin, gelirlerin ana ülkede toplanması halinde ödenecek vergiden düşülmesi ile sağlanmaktadır. Bu sebeple de günümüzde Türkiye ve diğer devlet arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları çerçevesinde imzalar atılmakta ve bu uygulamaların kapsamı her geçen gün çok daha geniş alanlara ulaşmaktadır. Türkiye’nin dünya genelinde çok sayıda ülke ile özel kriterlere sahip olan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları bulunuyor ki böylelikle hem yabancı hem de yerli şirketlerin veya bireylerin küreselleşen dünyada daha büyük bir Pazar ve alana sahip olması sağlanabiliyor.

Türkiye’nin çifte vergilendirmeyi çerçevesinde anlaşma yaptığı ülkeler ve bu anlaşmaların süreleri aşağıdaki tablodadır.